Kripto varlıklar, finansal sistemin dijital dönüşümündeki rolüyle küresel ekonomide giderek daha merkezi bir konuma gelmiştir. Türkiye, 7518 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu değişiklikleri ve Kasım 2024’te yürürlüğe giren ek düzenlemelerle sektöre kapsamlı bir yasal çerçeve sunmuştur. Bu düzenlemeler, hem yerel hem de uluslararası piyasalarda faaliyet gösteren şirketler için stratejik bir önem taşımaktadır.

Kripto Varlıkların Düzenlenmesinin Amacı ve Önemi

2024 yılında yapılan düzenlemelerle, Türkiye’deki yasal çerçeve şu temel hedeflere odaklanmıştır:

• Yatırımcı Haklarının Korunması: Kullanıcıların haklarını güvence altına almayı ve piyasalardaki şeffaflığı artırmayı amaçlar.

• Finansal Sistem İstikrarı: Kara para aklama (AML) ve terörizmin finansmanıyla mücadele (CFT) kapsamında kripto varlık işlemlerinde güvenilir bir altyapı oluşturmayı hedefler.

• Uluslararası Rekabet Gücü: Türkiye’nin, hızla büyüyen bu sektörde uluslararası uyum standartlarını yakalayarak rekabet gücünü artırmasına katkı sağlar.

Düzenleyici Çerçeve: SPK ve MASAK’ın Rolü

Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının Türkiye’de faaliyet gösterebilmesi, başta Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) olmak üzere ilgili kurumların düzenlemelerine uyum sağlamayı gerektirir:

• SPK Düzenlemeleri: Hizmet sağlayıcılarının lisanslama, mali yapı ve bilgi sistemleri altyapısına ilişkin kapsamlı kriterler içerir. Ayrıca müşteri varlıklarının ayrıştırılması ve saklama hizmetlerinin güvenliği gibi konulara özel önem verir.

• MASAK Yükümlülükleri: Kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadele kapsamında müşteri kimlik doğrulama (KYC), şüpheli işlem bildirimi ve riskli müşteri yönetimi gibi süreçleri düzenler.

Kasım 2024 düzenlemeleri, bu yükümlülüklerin kapsamını genişleterek müşteri varlıklarının tamamen ayrıştırılmış hesaplarda saklanmasını, işlem denetimlerinin sıkılaştırılmasını ve şeffaf raporlama yapılmasını zorunlu hale getirmiştir. Bu düzenlemeler, Türkiye’nin uluslararası standartlarla uyumlu bir finansal ekosistem oluşturmasını hedeflemektedir.

Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları İçin Temel Yükümlülükler

Türkiye’de faaliyet göstermek isteyen kripto varlık hizmet sağlayıcılarının uyması gereken başlıca yükümlülükler şu şekilde sıralanabilir:

1. Lisanslama ve Kayıt: SPK’dan alınacak lisans, hizmet sağlayıcıların faaliyetlerine başlamadan önce yerine getirmesi gereken ilk adımdır. Lisans başvurusu, şirketin mali gücünden bilgi sistemlerine kadar detaylı bir değerlendirmeyi kapsar.

2. Asgari Sermaye Şartı: Anonim şirket statüsünde kurulması gereken şirketlerin asgari 50 milyon TL sermaye ile faaliyete başlaması zorunludur. Sermayenin tamamı nakit olarak ödenmeli ve öz sermaye bu miktarın altına düşmemelidir.

3. Müşteri Fonlarının Korunması: Müşteri varlıklarının hizmet sağlayıcının mal varlığından ayrı tutulması ve güvenli bir şekilde saklanması gerekir. SPK düzenlemeleri, sıcak ve soğuk cüzdan yönetiminde belirli güvenlik standartlarını zorunlu kılar. Kasım 2024 düzenlemeleriyle, bu fonların ayrıştırılmış hesaplarda tutulması ve işlemlerin daha sıkı denetlenmesi şartı getirilmiştir.

4. AML ve CFT Uyum Süreçleri: MASAK tarafından belirlenen kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadele düzenlemelerine uyum, şüpheli işlemlerin raporlanması ve müşteri risk profillerinin oluşturulmasını içerir.

5. Reklam ve Pazarlama Kısıtlamaları: SPK düzenlemeleri, yanıltıcı veya abartılı reklam faaliyetlerini yasaklar. Şirketler, yatırımcıları doğru ve şeffaf şekilde bilgilendirmekle yükümlüdür.

Teknolojik Altyapı ve Veri Güvenliği

Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının teknolojik altyapıları, müşteri varlıklarının güvenliğini sağlamak için kritik bir öneme sahiptir. Bu kapsamda:

• Bilgi Sistemleri Güvenliği: Veri ihlallerine karşı güçlü şifreleme yöntemleri ve güvenlik protokollerinin uygulanması zorunludur.

• Siber Güvenlik Önlemleri: Hizmet sağlayıcılar, siber saldırılara karşı düzenli olarak altyapılarını güncellemeli ve testlerden geçirmelidir.

Uyum Sürecindeki Zorluklar ve Stratejik Avantajlar

Kripto varlık işlemlerinin anonim ve hızlı doğası, düzenlemelere uyum süreçlerinde zorluk yaratabilir. Bununla birlikte, uyum sürecini başarılı bir şekilde yöneten şirketler şu avantajları elde eder:

• Piyasa Güveni: Düzenlemelere uyum, yatırımcıların güvenini artırarak şirketlerin rekabet avantajını güçlendirir.

• Yasal Risklerin Azaltılması: Uyum yükümlülüklerini yerine getiren şirketler, ciddi cezalarla karşılaşma riskini minimize eder.

• Uluslararası Uyumluluk: Türkiye’nin düzenlemelerine uyum, aynı zamanda küresel piyasalarda faaliyet göstermek isteyen şirketler için güçlü bir temel oluşturur.

2024 yılı düzenlemeleri, hızla gelişen kripto varlık sektöründe şirketlerin uzun vadeli başarısı için bir rehber niteliğindedir. Türkiye’deki düzenleyici çerçeveye uyum sağlamak, yalnızca yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda sürdürülebilir bir büyüme stratejisidir.